Η Αθήνα και η Ανάγκη Δημιουργίας Νέου Επιχειρηματικού Κέντρου (2)

Μαρούσι: Το... "skyline" του παραλίγο δεύτερου επιχειρηματικού κέντρου της Αθήνας και ο παραλογισμός του Αστικού κενού όπως φαίνεται από το "the Mall Athens". Κι' όμως ήμασταν τόσο κοντά...
________________________________________


Η συγκεκριμένη δημοσίευση έρχεται σαν συνέχεια μιας δημοσίευσης του ovem, φίλου και συνεργάτη στο Tall Athens Blog με τον ίδιο τίτλο (κλικ ΕΔΩ για να τη διαβάσετε), εξ ου και το νούμερο (2) που συνοδεύει τον τίτλο της δικής μου δημοσίευσης.

Αφορμή για το παρόν αποτέλεσε μια πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη από τον Βρετανικό οίκο Real Estate, Cushman & Wakefield η Αθήνα βαθμολογείται στην τελευταία θέση από 34 πόλεις όσον αφορά τη λειτουργία της σαν "επιχειρηματικού κέντρου". Η έρευνα λαμβάνει υπόψη της τις γνώμες μεγάλου αριθμού στελεχών τα οποία βαθμολογούν την κάθε πόλη αναφορικά με μια σειρά συγκριτικών παραμέτρων.

Όπως φαίνεται και από τα αποτελέσματα της έρευνας είμαστε "χάλι μαύρο", παρά τις μεγάλες βελτιώσεις σε υποδομές μεταφορών ένεκα των Ολυμπιακών αγώνων του 2004, τα κοινοτικά πακέτα και δε συμμαζεύεται, μάλιστα σύμφωνα με την παραπάνω είμαστε και σε ακόμα χειρότερη μοίρα από το 1990, μια μακρινή εποχή που για τους περισσότερους που θυμούνται, άνετα θα την χαρακτήριζαν σαν "αστικό πρωτογονισμό" αναφορικά με την έλλειψη των υποδομών που στην κυριολεξία "ιδρώσαμε" και χρυσοπληρώσαμε για να αποκτήσουμε, όπως το Μετρό, το αεροδρόμιο, το τραμ, τους αυτοκινητοδρόμους, την περίφημη ανακατασκευή των Αρχαιολογικών χώρων (πεζοδρόμηση Δ. Αρεοπαγίτου κλπ), αναπαλαιώσεις ιστορικών και μη κτιρίων κοκ. .

Δίκαια κάποιος λοιπόν θα εδικαιούτο να αναρωτηθεί αφού πραγματοποιήσαμε τα (διόλου ασήμαντα) κατασκευαστικά έργα που αναφέρονται πιο πάνω, γιατί δεν μας... "βγαίνει το χαρτί" ιδίως όταν γίνεται (κατά πολλούς για πρώτη φορά συντονισμένη) προσπάθεια για την άνοδο του συνεδριακού τουρισμού στην Αθήνα, στην καθιέρωση της πόλης σαν συνεδριακού κέντρου, weekend break/ getaway destination και δε συμμαζεύεται, ενώ όντως τα κονδύλια και οι καμπάνιες για την προβολή της Αθήνας στο εξωτερικό φαίνονται να είναι πρωτόγνωρα; Τι φταίει;

Καιρός λοιπόν να ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα...

Ι. Τι είναι ένα Επιχειρηματικό Κέντρο σε μια πόλη.

Κατ' αρχήν όταν μιλάμε για τη λειτουργία μιας πόλης ως επιχειρηματικό κέντρο, εννοούμε, πόσο αποτελεσματικά μπορεί η πόλη να στηρίξει με τις υποδομές που διαθέτει, τις λειτουργίες των επιχειρήσεων που θα την επέλεγαν σαν βάση τους. Κύριο ρόλο σε αυτή τη λειτουργία παίζει και η φυσική ύπαρξη ενός επιχειρηματικού κέντρου (CBD/ Downtown), το οποίο λογικό είναι να διαφέρει στην όψη και στις λειτουργίες, από το ιστορικό τμήμα της πόλης, ή από τις περιοχές κατοικιών.

Για να μορφώσουμε μια αρχική άποψη, σχετικά με τα παραπάνω, σύμφωνα με την Wikipedia, με τις λέξεις "επιχειρηματικό κέντρο" ορίζουμε το εμπορικό και ενίοτε γεωγραφικό σημείο μέσα στην πόλη το οποίο στο οποίο παρατηρείται συγκέντρωση εμπορικών, διοικητικών και οικονομικών λειτουργιών. Λόγω αυτής λειτουργικής συγκέντρωσης παρατηρείται και ανάλογη πύκνωση των εγκαταστάσεων ή κτισμάτων που φιλοξενούν αυτές τις λειτουργίες με αποτέλεσμα, στις περισσότερες αν όχι όλες τις μεγάλες πόλεις στον κόσμο που φιλοξενούν τέτοιου είδους πυρήνες αστικής λειτουργικότητας, να αποτελεί μια αποδεκτή πραγματικότητα το ύψος και η πυκνότητα των κτιρίων να είναι (κατά πολύ) μεγαλύτερα του μέσου όρου των κτιρίων της υπόλοιπης πόλης.

Βέβαια, εννοείται πως δε μπορεί ΟΛΗ η πόλη να έχει χαρακτηριστικά εμπορικού / επιχειρησιακού κέντρου διότι τότε θα ήταν τρομερά αφιλόξενη προς τους κατοίκους της. Παρόλα αυτά, φαίνεται ότι οι επιχειρηματικές λειτουργίες μιας πόλης, στο βαθμό που αυτές υπάρχουν ή υποστηρίζονται σε αυτή, απαιτούν μια σειρά ομοιογενών χαρακτηριστικών ώστε να μπορούν οι επιχειρήσεις να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους προς όποιο όφελος δικό τους αλλά και της αστικής κοινωνίας η οποία της φιλοξενεί.


ΙΙ. Αντιπαραβολή του "Ιστορικού" με το "Επιχειρηματικό Κέντρο" σε Ευρώπη και Β. Αμερική

Κλασικό παράδειγμα τέτοιων πόλεων με διακριτό επιχειρηματικό κέντρο αποτελούν για εμάς τους Ευρωπαίους οι Αμερικανικές (και τώρα και οι Ασιατικές) πόλεις όπου (ιδίως στη Β. Αμερική) το κέντρο των πόλεων (το γνωστό και σαν "downtown") αποτελείται από πολύ ψηλά κτίρια, ενώ στην περιφέρεια των πόλεων οι αστικές πυκνώσεις τείνουν να είναι κατά πολύ μικρότερες, με την εξαίρεση ενδεχομένως ορισμένων τοπικών διοικητικών και εμπορικών κέντρων όπως οι ανάλογες πχ στην Κηφισιά, ή Αγία Παρασκευή, με τη διαφορά ότι η δόμηση τείνει να είναι τρεις φορές πιο αραιή και οι δρόμοι τρεις φορές πιο φαρδιοί από τα σοκάκια που διασχίζουν τις ως άνω περιοχές.

Παρότι αυτό το μοντέλο υπήρξε επιτυχημένο στην Αμερική, στην Ευρώπη, λόγω της ιστορικότητας των πόλεων,οι προκλήσεις που έπρεπε να αντιμετωπιστούν ήταν πιο πολύπλοκες. Στη Β. Αμερική το ιστορικό κέντρο των πόλεων ήταν ή σχεδόν ανύπαρκτο, είτε είχε επιτυχώς συμμειχθεί με το οικονομικό κέντρο εφόσον, λόγω του μικρού χρονικού διαστήματος αστικής εξέλιξης (γύρω στα 200 χρόνια) διαφαινόταν μια ορατή συνέχεια ανάμεσα στο σχετικά πρόσφατο χτες και το (τότε) σήμερα ενώ το αύριο φαινόταν να είναι μια ελέγξιμη παράμετρος που μπορούσε εύκολα να ενσωματωθεί με φυσικό τρόπο στο ιστορικό συνεχές της πόλης χωρίς να προσβάλλει ιστορικές μνήμες.

Αντίθετα, στην Ευρώπη η έννοια του "ιστορικού κέντρου", μιας περιοχής δηλαδή που χαρακτηρίζεται από τοπόσημα, μνημεία και χρωματίζεται από ιστορικές μνήμες, ήταν πιο άμεση και αποτελούσε μια διαμορφωμένη αστική πραγματικότητα, για πόλεις μάλιστα όπως το Λονδίνο, η Βιεννη, η Μαδρίτη, η Ρώμη ή το Παρίσι, αντανακλούσε και στο αυτοκρατορικό παρελθόν των χωρών στις οποίες ανήκουν.

Σε αντίθεση με την Αμερική όμως η Ευρώπη βρέθηκε σε δύσκολη θέση, ιδίως μετά το Β' Παγκόσμιο πόλεμο. Και τούτο διότι σε αυτές τις πόλεις η (όποια) ανάπτυξη λάμβανε χώρα στο ήδη υπάρχον "κέντρο" και ξαφνικά βρέθηκε να χρησιμοποιεί τις όποιες υποδομές αιώνων απλά προσπαθώντας να συμβιβάσει την ιστορική κληρονομιά με νέα είδη λειτουργικών αναγκών όπου (πχ στο Λονδίνο) ιδίως πριν από κάποιες δεκαετίες οι περισσότερες από τις μεγάλες επιχειρήσεις στεγάζονταν σε κτίρια αιώνων (όπως πχ η Ασφαλιστική εταιρεία LLoyds), και μάλιστα η ιστορικότητα του εκάστοτε κτιρίου αποτελούσε και τεκμήριο κύρους ανεξάρτητα από το εάν οι ανάγκες της εκάστοτε εταιρείας ικανοποιούνταν από τη χρήση του υπεραιονόβιου κτιρίου στο οποίο στεγαζόταν (κατ αναλογία, τα κεντρικά γραφεία της Γενικής τράπεζας που για πολλές δεκαετίες στεγάζονταν στο μέχρι πρότινος κτίριο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού, το γνωστό μας σήμερα City Link με το πολυκατάστημα Attica).


ΙΙΙ. Η Πρόκληση: Η Ενσωμάτωση της Νέας Επιχειρηματικότητας στην Ευρωπαϊκή Πόλη.

Η πρόκληση αναφορικά με το πως η ξέφρενη μεταπολεμική οικονομική ανάπτυξη που απαιτούσε θεμελιωδώς άλλες δομές και αστικές λειτουργίες θα ενσωματώνονταν μέσα σε ένα προϋπάρχοντα αστικό ιστό στην Ευρωπαϊκή πόλη, ήταν όπως όλοι φανταζόμαστε, μεγάλη.

Δεν ήταν τυχαίο ας πούμε το γεγονός ότι πόλεις όπως το Λονδίνο και το Παρίσι, πόλεις που, όπως και πολλές άλλες που ανέκαθεν χαρακτηριζόταν από τη βαρύτητα της ιστορικής μνήμης αλλά και συγκεκριμένη πολιτισμική ταυτότητα και κοινωνικά χαρακτηριστικά αντιμετώπισαν τη συγκεκριμένη πρόκληση με σοβαρότητα, αν και το Παρίσι φάνηκε τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, να διαθέτει μεγαλύτερη οξυδέρκεια όσον αφορά τις δράσεις που θα έπρεπε να αναληφθούν.

Συγκεκριμένα, αντιμετωπίζοντας το σαφές δίλημμα του είτε να αφήσει να καταστραφεί το ιστορικό του κέντρο από μια ενδεχόμενη ανοικοδόμηση, είτε να βρεθεί σε υστέρηση σε σχέση με ανταγωνιστικές πόλεις μην επιτρέποντας την ανάπτυξη του επιχειρηματικού σκέλους των λειτουργιών της πόλης, προχώρησε στην τρίτη λύση, δηλαδή την κατασκευή εκ του μηδενός ενός δεύτερου πόλου αστικής ανάπτυξης όπου την μνημειακή ιστορικότητα του κλασικού "βαθέως κέντρου" θα τη διαδεχόταν βαθμιαία πάνω στον ίδιο αστικό άξονα (Place de La Concorde, Avenue des Champs Élises, Place de L' Étoile Avenue de La Grande Armée) μια νεωτερική αστικότητα όπου το μνημειακό στοιχείο θα είχε σαν αφετηρία την επιχειρηματική δημιουργία και όχι την κληρονομημένη ιστορική διαχρονικότητα.

(C) Skyscrapercity.com
Η Λεωφόρος των Ηλισίων Πεδίων (Avenue des Champs Élises) και το επιχειρηματικό κέντρο της La Defence όπως φαίνεται από την ταράτσα της Αψίδας του Θριάμβου (Ark de Triomphe)

Κατ' αυτό τον τρόπο δημιουργήθηκε ένα αστικό δίπολο όπου οι δύο θεμελιώδεις πυλώνες του σύγχρονου αστικού πολιτισμού, η ιστορική κληρονομιά και η επιχειρηματική δημιουργικότητα, ο σεβασμός στο παλιό και η άφοβη ενατένιση του καινούριου, έφθασαν -στην κυριολεξία- σε νέα ύψη!!! Αυτή είναι και η γνωστή μας περιοχή της La Defence η οποία στην ουσία βρίσκεται στην τομή των Δήμων Courbevoie, Nanterre και Puteaux και η οποία αποτελεί και το μέχρι στιγμής πλέον επιτυχημένο παράδειγμα του "διπόλου" σαν εργαλείου διαχείρισης αστικών πιέσεων.

Το παράδειγμα του Παρισιού είναι και το πιο χαρακτηριστικό, το πιο επιτυχημένο αλλά και το πιο παλιό αν και δεν άργησαν να ακολουθήσουν και το Λονδίνο (Canary Wharf), Η Μαδρίτη (Nazca, Paseo de la Castellana), Ευρωπαϊκή Κωνσταντινούπολη (τάχουμε πει) η Βιέννη (Donaw City) αλλά και οι περισσότερες (ή μήπως όλες; ) οι Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Πρωτεύοντα ρόλο φυσικά σε αυτή τμημάτων των παραπάνω πόλεων έπαιξε η κατασκευή ψηλών κτιρίων-ουρανοξυστών τα οποία έγιναν νέα αστικά σύμβολα και επέτρεψαν στις πόλεις να ανανεώσουν το δημιουργικό τους απόθεμα εφόσον η παράδοση με την εξέλιξη βάδισαν -και βαδίζουν στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων- χέρι χέρι.


IV. H Ατυχής Περίπτωση της Αθήνας

Σε αντίθεση με αυτά, η Αθήνα (όπως συμβαίνει συνήθως στην Ελλάδα) ακολούθησε μια φοβική και αλλοπρόσαλλη πορεία από το ένα άκρο στο άλλο, όσον αφορά την ένταξη του επιχειρηματικού κτιρίου στον αστικό της χώρο.

Στην αρχή είχαμε μια τολμηρή ακόμα και για τα διεθνή και Ευρωπαίκά δεδομένα, πλην όμως απρογραμμάτιστη εισαγωγή του διεθνούς στυλ (international style) από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 η οποία εκφράστηκε ΚΑΙ με μια πρωτόγνωρη αύξηση του ύψους των κτιρίων σε μια προσπάθεια απόδοσης ενός κοσμοπολίτικου ύφους στην αρχιτεκτονική της πόλης.

Δυστυχώς τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα λόγω της σχετικής κατάχρησης του εργαλείου του ύψους από τους συνήθεις εργολάβους εφόσον, σε αντίθεση με ότι θα περίμενε κανένας, τα περισσότερα ψηλά κτίρια των Αθηνών ΔΕΝ είναι κτίρια γραφείων σχεδιασμένα από αρχιτέκτονες αλλά απλές πολυώροφες πολυκατοικίες άτακτα διεσπαρμένες στον αστικό ιστό.

Στις αρχές της δεκαετίας του 80 και κατόπιν αρκετών συζητήσεων οι οποίες άρχισαν από την πολιτική αλλαγή της μεταπολίτευσης και χρωματίστηκαν από μια γενικότερη συναισθηματική φόρτιση της εποχής, έχουμε μια συνεχή και βίαιη κατασυκοφάντηση των ψηλών κτιρίων αλλά και κατ' επέκταση των εταιρικών/ επαγγελματικών κτιρίων γενικότερα.

Όπως γνωρίζουν οι τακτικοί μας επισκέπτες και οι "ψαγμένοι" φίλοι μας εδώ πέρα, η μη κατασκευή ουρανοξυστών στην Αθήνα δεν οφείλεται σε κανένα μεταφυσικό αίτιο ή στην περίφημη "ψωροκώσταινα" που επικαλούνται κάποιοι αρνητιστές αλλά στο απλό γεγονός ότι στην Αθήνα τα ύψη των κτιρίων είναι δια νόμου καθηλωμένα στο μέγιστο ύψος των 27μ δηλαδή των επτά ορόφων εδώ και πολλά χρόνια, σύμφωνα με τον Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό του 1985.

Τα επόμενα χρόνια, σε σύμπνοια με το γενικότερο πολιτικό κλίμα και την ιδεολογική κυριαρχία συγκεκριμένου μέρους του πολιτικού φάσματος στην Ελλάδα είχαμε μια συνεχή προσπάθεια αποδόμησης και δαιμονοποίησης των ψηλών/ "γυάλινων" κτιρίων αλλά και των επαγγελματικών κτιρίων εν γένει, η οποία εστιαζόταν στην συστηματική στοχοποίηση ορισμένων από τους πιο γνωστούς κατασκευαστές που ακόμα και σήμερα το όνομά τους αποτελεί "κόκκινο πανί" και σημείο απαξιωτικής αναφοράς ακόμα και από ηγετικά στελέχη του πολιτικού και τεχνικού κόσμου της χώρας τα οποία όμως πρόσκεινται εμφανώς σε πολιτικούς σχηματισμούς συγκεκριμένης ιδεολογικής απόχρωσης.

Μάλιστα, προκαλεί εντύπωση, ιδίως υπό το πρίσμα της γενικότερης ανομίας των τελευταίων δεκαετιών, το πως ο συγκεκριμένος νόμος τηρείται απαρέγκλιτα ενώ κατά τα άλλα, άλλα σημεία των πολεοδομικών και χωροταξικών διατάξεων παραβιάζονται κατά κόρον με αποτέλεσμα και οι βουνοκορφές να καταπατιούνται (χωρίς να έχει προηγηθεί απαραίτητα πυρκαγιά...) αλλά και αιγιαλοί να κτίζονται, και γενικά να κυριαρχεί η ανώμαλη εικόνα την οποία προσλαμβάνει ακόμα και ένας μη ειδικός περί τα χωροταξικά, πολεοδομικά και αρχιτεκτονικά θέματα. και παρόλα αυτά, η θεσμική αυστηρότητα της πολιτείας αλλά και η ανοχή μεγάλου μέρους της κοινωνίας ολόκληρης να εξαντλείται στο μένος κατά των ψηλών κτιρίων και των "γυάλινων πύργων" (που δεν χρειάζεται να είναι και γυάλινοι) του "μεγάλου κεφαλαίου" και "επώνυμων μεγαλοκατασκευαστών" ενώ τριγύρω μας από χωροταξικής άποψης καταλύεται το σύμπαν!!!

Όλα αυτά βέβαια σε αντίθεση με την πραγματικότητα όπου τα ψηλά/ "γυάλινα" κτίρια γραφείων αποτελούν μια ελαχιστότατη μειοψηφία σε σχέση με το σύνολο των κατασκευών στην τσιμεντοποιημένη Αθήνα του "ανώνυμου" εργολάβου πολυκατοικιών.

Για να μιλήσουμε και πιο συγκεκριμένα, στην Αθήνα έχουμε το παγκόσμιο παράδοξο - πρωτοτυπία σε σχέση με τον υπόλοιπο πολιτισμένο κόσμο), ότι, παρά το γεγονός ότι (όπως ήταν φυσικό και κατ' αναλογία με τα διεθνώς ισχύοντα για πόλεις του μεγέθους της Αθήνας) ενώ δύο λεωφόροι της πόλης (η Κηφισίας και Συγγρού) έγιναν οι κύριοι τόποι υποδοχής των αναγκών στέγασης εταιρικών/ επαγγελματικών κτιρίων, η κατασκευή των όποιων αυτών κτιρίων, κυρίως στη Λεωφόρο Κηφισίας είναι αποτέλεσμα "κλεφτοπολέμου", αντεκδικήσεων, και συμβιβασμών μεταξύ κατασκευαστών, των "περιοίκων", ομάδων πολιτών, της πολιτείας, των τοπικών αρχών, θεσμικών οργάνων (πχ Συμβούλιο της Επικρατείας), παρά μια ομαλή εφαρμογή ενός πολεοδομικού σχεδιασμού και των σχετικών με αυτόν προβλέψεων.

Με βάση τα όσα είπαμε πιο πάνω, ας δούμε ποιες προϋποθέσεις δεν τηρεί η Αθήνα για να θεωρηθεί σύγχρονο επιχειρηματικό κέντρο παρότι οι υποδομές της έχουν πανθομολογούμενα, βελτιωθεί αισθητά:

-Οι κτιριακές απαιτήσεις των επαγγελματικών χώρων είναι ιδιαίτερες και δεν έχουν καμία σχέση με χώρους κατοικίας ή/ και εστίασης.

Ένας "αστικός μύθος" που συντηρείται και από τις εγχώριες εταιρείες Real Estate είναι ότι η Αθήνα παρουσιάζει επάρκεια χώρων γραφείων, ιδίως αν θεωρήσουμε την παρούσα κατάσταση υπό το πρίσμα της οικονομικής κρίσης των τελευταίων μηνών.

Η αλήθεια δεν είναι ακριβώς έτσι. Πολλοί από τους προσφερόμενους χώρους είναι ακατάλληλοι διότι πρόκειται για κτίρια σε ακατάλληλες τοποθεσίες (πχ στενούς δρόμους με δυσκολία πρόσβασης, βλέπε πάροδοι Μιχαλακοπούλου και Κηφισίας - Παράδεισοσ Αμαρουσίου), έλλειψη χώρων πάρκινγκ λόγω στενού οικοπέδου, γειτνίαση και όχληση σε/ από κτίρια κατοικιών, μικρό μέγεθος χώρων και κτιρίου, απόσταση από οργανωμένες υπηρεσίες εστίασης, σίτισης και φύλαξης του ακινήτου κλπ.

Έτσι, μπορεί να νομίζουμε εμείς ότι ένα κτίριο είναι "κατάλληλο" γιατί έχει γυάλινη πρόσοψη αλλά δυστυχώς ΔΕΝ είναι έτσι. Δεν μπορεί να είναι τυχαίο εξάλλου ότι η εταιρεία που διεξήγαγε την έρευνα (Cushman & Wakefield) στεγάζεται στον 15ο όροφο του Πύργου των Αθηνών, όπως επίσης στο ίδιο κτίριο και σε ψηλό όροφο στεγάζεται και η εταιρεία Regus η οποία είναι κορυφή στην παροχή επαγγελματικών χώρων προς ενοικίαση. Και άσε τους άλλους να στριμώχνονται στα "συγκροτήματα γραφείων των παρόδων της Μιχαλακοπουλου .

Οι παραπάνω επιλογές των δυο εταιρειών όσον αφορά τον "Πύργο" των Αθηνών (1971!!!) οφείλονται στο ότι οι σύγχρονες εταιρείες απαιτούν μεγάλους χώρους ώστε να επιτυγχάνεται συνέργεια λειτουργιών εφόσον τα λειτουργικά τμήματα ενός οργανισμού ή/ και μιας επιχείρησης επικοινωνούν καλύτερα και η μετακίνηση των στελεχών είναι ευκολότερη, παρά στην περίπτωση που τα τμήματα μιας επιχείρησης είναι διάσπαρτα.

Επιπλέον, η χρήση κυρίως συγκροτημάτων ψηλών κτιρίων επιτρέπει λόγω μεγέθους το σχεδιασμό τους από κάποιον ικανό αρχιτέκτονα με το σκοπό φυσικά της δημιουργίας ενός κτίσματος που πέρα από τη λειτουργική του αποτελεσματικότητα παρουσιάζει μια εικόνα υψηλής αισθητικής η οποία είναι αφ' ενός προς όφελος της επιχείρησης ή των επιχειρήσεων που στεγάζονται εκεί, αφ' ετέρου έχει και πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στην αξία της γης παρακείμενων κτισμάτων (όσοι έβοσκαν πρόβατα στα χωράφια τους που ήταν δίπλα στα πρώτα κτίρια γραφείων στην Κηφισίας σήμερα είναι ζάπλουτοι).

Η κατασκευή ψηλών κτιρίων επιτρέπει την κατασκευή κτιρίων μεγάλων τάξεων μεγέθους, με υψηλή αισθητική αλλά και χαμηλό ίχνος κάλυψης οικοπέδου επιτρέποντας έτσι την ύπαρξη παραπλεύρως ελευθέρων χώρων.

Παράδειγμα: To επιχειρηματικό κέντρο της Μελβούρνης
(C) Wikipedia

Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε. Είναι αστείο ας πούμε η αίθουσα συσκέψεων σε μικροσκοπικά "γυάλινα" κτίρια γραφείων στα βόρεια προάστια μέσα στα μικροσκοπικά οικοπεδάκια να έχουν θέα στη μπουγάδα της γειτόνισσας. Έλεος!!!

-Η ύπαρξη ευνοϊκού κλίματος προς την επιχειρηματικότητα και τα κτίρια που τη στεγάζουν

Αν ανατρέξουμε σε οποιαδήποτε πηγή, θα παρατηρήσουμε ότι όσον αφορά την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας η Ελλάδα είναι ουραγός και αυτό φυσικά αντανακλά και στις απαντήσεις που έδωσαν τα ξένα στελέχη που συμμετείχαν στην έρευνα. Ίσως όσοι κατοικούμε στην Ελλάδα δεν το αντιλαμβανόμαστε αλλά η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα βάλλεται. Βάλλεται και από το κράτος με υπέρμετρη φορολογία σε αντιστάθμισμα τις ανικανότητας του να μαζέψει τους φόρους, βάλλεται και εν τη γενέσει της εφόσον για την ίδρυση μιας μικρομεσαίας επιχείρησης απαιτούνται 15 διαδικασίες και 169 ημέρες (κατι παραπάνω από 6 μήνες δηλαδή!!!).

Ταυτόχρονα, από τα χείλη πολιτικών και μάλιστα προέδρων κοινοβουλευτικών κομμάτων εντός του κοινοβουλίου ονοματίζονται κατ' εξακολούθηση σε σχετικές ανακοινώσεις στελέχη εταιρειών με περιφρονητικό ύφος με την ευκαιρία της ανακοίνωσης από το ΥΠΕΧΩΔΕ των σχεδίων για το Ελληνικό, ενώ σε κομματικές εφημερίδες κοινοβουλευτικού κόμματος της ελάσσονος αντιπολίτευσης αναγράφεται η αποτρόπαια πιθανότητα να χτιστούν "ακόμα και ουρανοξύστες από το μεγάλο κεφάλαιο", ενώ στην πρώην ιδεολογική τους μητέρα ο ίδιος ο αρχηγός του κράτους επέβαλε να... χτιστούν επτά ουρανοξύστες τη δεκαετία του 50 επειδή επισκέφτηκε τη Νέα Υόρκη και... ζήλεψε.

Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε την σύνδεση των ψηλών κτιρίων με τη... δικτατορία καθώς και τον πόλεμο κατά των όσων κτιρίων που στεγάζουν επιχειρήσεις στη χώρα μας τα οποία σχεδόν δεν θεωρούνται αρχιτεκτονήματα από μερίδα του αρχιτεκτονικού κατεστημένου, ακόμα και αν τα περισσότερα από αυτά τα κτίρια, ιδίως τα λεγόμενα "υψηλής προβολής" όσο ακατάλληλα και αν είναι, είναι ίσως τα μόνα τα οποία σχεδιάζονται από αρχιτέκτονες σε αντίθεση με τις απειράριθμες πολυκατοικίες που σχεδιάζονται από πολιτικούς μηχανικούς αλλά κανένας δεν τις... κυνηγά επί της ουσίας, γι΄αυτό έχω την αίσθηση ότι τα περισσότερα κτίρια που ματαιώνονται ΔΕΝ είναι κτίρια κατοικιών.

Σαν συμπέρασμα, δεν ακούγεται παράδοξο αυτό πού ήδη αναφέρθηκε πιο πάνω, ότι δηλαδή στην ουσία, η ύπαρξη και μόνο των λιγοστών αξιόλογων κτιρίων γραφείων είναι μάλλον αποτέλεσμα συμβιβασμού μεταξύ των αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων και βουλήσεων περιοίκων, ομάδων πολιτών, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, θεσμικών παραγόντων οι οποίοι μπορούν να επεμβαίνουν στα όρια της νομοθέτησης κατά πως ερμηνεύουν τη νομοθεσία (ΠΧ ΣτΕ, Συμβούλιο της Επικρατείας) το οποίο λόγω της πολυνομίας, της εγνωσμένης θεσμικής αυστηρότητας απέναντι στο μεγάλο και ψηλό κτίριο, αλλά και του αργού ρυθμού εκδίκασης των υποθέσεων καθίσταται πολλές φορές εν τη αγνοία του όργανο εκβιαστών (ή μου δίνεις τόσα ή σε πάω στο ΣτΕ και καλά... ξεμπερδέματα του Αγίου Πέτρου ανήμερα).

Φυσικά το παραπάνω αντικατοπτρίζει το αρνητικό κοινωνικό κλίμα απέναντι σε κτίρια κατάλληλα για τη στέγαση επιχειρήσεων, καθώς και την απροθυμία της εκάστοτε κυβέρνησης να χαράξει μια πολιτική επί του θέματος και να συγκρουστεί με τις ομάδες και τα πρόσωπα τα οποία για ίδιον ή αλλότριο συμφέρον κινούν τα νήματα της αυτοκτονικής ιδεοληψίας στο θέμα των ψηλών κατασκευών στην χώρα μας.

-Άλλοι παράγοντες που είναι εξίσου σοβαροί, όπως το χαμηλό επίπεδο των υπηρεσιών υγείας, παιδείας, και άλλων δημοσίων οργανισμών.

Εν τάχει, διότι δεν είναι το κύριο θέμα του παρόντος αλλά αξίζει να αναφερθεί, το ξένο στέλεχος θα έχει μεγάλη δυσκολία να βρει καλό σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για τα παιδιά του, η δε απουσία αναγνωρισμένων από την Ελλάδα προσβάσιμων τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων για τα παιδιά του (λόγω των γνωστών απαγορεύσεων αλλά και των αυτοκτονικά εσωστρεφικών "ιδιορρυθμιών" των Ελληνικών τριτοβαθμίων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων -για όποιο παιδί ξένου είναι τόσο τρελό ώστε να μπει σε μια τέτοια περιπέτεια) κάνει το θέμα σχεδόν απαγορευτικό για οποιοδήποτε έχει παιδί ηλικίας πάνω από τα 18.

Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε την γραφειοκρατία του δημοσίου τομέα σε κάθε βήμα της ζωής του στελέχους, τις πολιτισμικές "ιδιαιτερότητες" της σύγχρονης Ελλάδας, την δυσκολία εκμάθησης της Ελληνικής γλώσσας. Μόνο παρήγορο σημείο η γλωσσομάθεια του μέσου Έλληνα η οποία επιτρέπει την επικοινωνία με το ξένο στέλεχος (αθάνατα φροντιστήρια ξένων γλωσσών. !!!)


V. Τι πρέπει να γίνει

Το πρώτο που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι η Αθήνα είναι μια πόλη αφιλόξενη για τους κατοίκους της, πόσο μάλλον για τα ξένα στελέχη επιχειρήσεων. Μπορεί εμείς να χαιρόμαστε τον ήλιο, τη φραπεδιά, τα μπανάκια το καλοκαίρι, την ανεμελιά, τα μπαράκια αλλά αν μας ενδιαφέρει η στήριξη της Αθήνας όσον αφορά το επιχειρηματικό σκέλος πρέπει να καταλάβουμε ότι αν τα πολλά μικρά και μεγάλα που κάνουν τη ζωή μας πατίνι ώρες ώρες μπορεί να είναι άκρως εκνευριστικά (στην καλύτερη περίπτωση) για μας, εν τούτοις είναι επικίνδυνα για ένα άνθρωπο σε πόστο υψηλής ευθύνης και ο οποίος έχει και το μειονέκτημα ότι δεν μιλάει τη γλώσσα μας.

Το δεύτερο που πρέπει να διερωτηθούμε είναι το αν θέλουμε ξένα στελέχη και ενδεχόμενα ξένες επιχειρήσεις στη χώρα μας. Ακούγεται αστείο αλλά με ετούτα και με εκείνα, συμπεριφερόμαστε πολλές φορές σουρεαλιστικά. Μισούμε ας πούμε ιδεολογικά την ιδέα του ατσαλάκωτου στελέχους στον ουρανοξύστη ή στο μεγάλο εταιρικό κτίριο; Μα έχουμε το δικαίωμα ή την επιλογή (και από τα αποτελέσματα της έρευνας φαίνεται ότι την έχουμε κάνει ήδη ...) με εύσχημο τρόπο να μην τους... ενθαρρύνουμε να εγκατασταθούν στα... μέρη μας. Αν όμως τους θέλουμε, πρέπει να τους εξασφαλίσουμε ένα minimum ποιότητας υπηρεσιών την οποία που να πάρει η ευχή δικαιούμαστε και για τους εαυτούς μας. Εκτός αν ήδη εγκαταλείψαμε τα υψηλά όνειρα για "επιχειρηματικά κέντρα της Μεσογείου" και ακούγονται ρυθμικά και πάλι από τη γωνία οι τρύπιες παντόφλες της... θείας Ψωροκώσταινας την οποία θυμόμαστε και επικαλούμαστε όταν αρχίζουν οι δύσκολες προκλήσεις .

Σε κάθε περίπτωση όμως, αν επιλογή μας είναι η Αθήνα εκτός από μια καλή μεσανατολική πόλη να γίνει όντως επιχειρηματικό κέντρο, τότε θα πρέπει να προσπαθήσουμε πολύ. Και όσον αφορά την αλλαγή στάσης απέναντι στην επιχειρηματικότητα, αλλά και σε ένα άλλο αστικό προσανατολισμό όπως τον περιγράφουμε και εγώ και οι άλλοι φίλοι στα blogs και τα forums.

Χωρίς νεοπλουτίστικες υστερίες θα πρέπει να επιλεγούν δυο τρία μέρη (ταχουμε πει, μην τα ξαναλέμε) όπου θα κατασκευαστούν οι απαραίτητες υποδομές να στεγάσουν επιχειρήσεις και να δώσουν μια νέα εικόνα στην πόλη. Ύστερα, θα πρέπει να υπάρξει σχέδιο το οποίο θα περιλαμβάνει την ένταξη των ψηλών κτιρίων στον αστικό ιστό της πόλης πράγμα το οποίο γίνεται με την ύπαρξη ΠΟΛΛΩΝ ελεύθερων και ελεύθερα προσβάσιμων χώρων (όχι άλλοι βλοσυροί security στα αίθρια των πενταώροφων της Κηφισίας, λες και φυλάνε τον Πάπα, καταντάει αστείο ), όπου οι Αθηναίοι θα εξοικειωθούν με τις κλίμακες αυτών των αναπτύξεων.

Τέλος, οι δράσεις αυτές θα πρέπει να είναι μέρος μιας ευρύτερης δυναμικής επέμβασης ανάταξης της πόλης της Αθήνας, η οποία θα περιλαμβάνει ΚΑΙ εκτάσεις υψηλού πρασίνου που όλοι το θέλουν αλλά ποτέ δεν γίνεται, ΚΑΙ ποδηλατόδρομους, ΚΑΙ οτιδήποτε χρειάζεται τέλος πάντων αυτή η δύσμοιρη πόλη. Θα πάρει χρόνο, δεκαετίες ενδεχομένως εφόσον όλες οι πόλεις εξελίσσονται στο διηνεκές. Παρόλα αυτά, σε ελάχιστα χρόνια, όταν τα πρώτα κτίρια θα έχουν ολοκληρωθεί και οι περιβάλλοντες χώροι τους θα έχουν ήδη διαμορφωθεί, θα έχει γίνει ένα ελπιδοφόρο ξεκίνημα το οποίο θα δώσει νέα πνοή στο σημείο της συγκεκριμένης ανάπτυξης (Ελαιώνας; )

Εκείνο όμως από το οποίο πρέπει πάση θυσία να ξεφύγουμε, και γι' αυτό αγωνιζόμαστε όλοι οι φίλοι εδώ πέρα, είναι η μίζερη λογική των απαγορεύσεων, των αφοριστικών ιδεοληψιών, με λίγα λόγια της αποξένωσης από το σύγχρονο αστικό γίγνεσθαι και πράττειν.

Η συγκεκριμένη έρευνα στην οποία αναφερόμαστε χτύπησε ένα μεγάλο καμπανάκι εφόσον δεν προέρχεται ούτε από εμάς τους ίδιους, ούτε από τουρίστες της μιας βραδιάς, αλλά από επαγγελματίες και μας λέει πολλά ανησυχητικά μεν, χρήσιμα δε πράγματα τα οποία δεν τα ακούμε διότι νομίζουμε μέσα στην αυταρέσκεια μας πως επειδή κάναμε ένα Μετρό, μια Αττική οδό και ένα EL. Venizelos, καθαρίσαμε για άλλα πενήντα χρόνια .

Λάθος!!!

Ο αγώνας για την Υψηλή Αθήνα μόλις άρχισε και συνεχίζεται.

Ας είμαστε έτοιμοι για την συνέχεια, για μια Αθήνα που όντως μας αξίζει, την δικαιούμαστε και μπορούμε να την κατακτήσουμε!!!.

Σχόλια

Ο χρήστης Mike είπε…
Re sy GM me sygkinises! :D btw to arthro einai poly kalo. se kapoia themata ipirhe mia sygxish kai to arthro sou ta diahwrizei poly kathara :) diafwnw bebaia me kapoia mikra pragmatakia alla einai poly mikra gia na dosei kaneis simasia... :)
Ο χρήστης gm2263 είπε…
Νάσαι καλά αγαπητέ ovem. Το θέμα είναι ότι δυστυχώς, για λόγους που όλοι γνωρίζουμε, ο κατασκευαστικός τομέας στην Ελλάδα ενδέχεται να μπει σε ύφεση σαν αποτέλεσμα της "διεθνούς συγκυρίας" με όλα τα γνωστά επακόλουθα.

Αυτό σε συνδυασμό με την ανικανότητα της κυβέρνησης αλλά και της υστερίας της αντιπολίτευσης να γευτεί και αυτή ξανά εξουσία με όποιο λαϊκίστικο κόστος, δημιουργεί ένα πολύ κακό σκηνικό για την υπόθεση μας.

Ας ελπίσουμε ότι η κρίση δε θα μας "δαγκώσει" ανεπανόρθωτα και ότι όποιος και νάρθει μετά από τις εκλογές (που κατά πως φαίνεται θα γίνουν σύντομα...)θα είναι για το καλό της Αθήνας, για το καλό της υπόθεσης των ψηλών κτιρίων (και του περιβάλλοντος), όπως -και κυρίως- για το καλό της λογικής η οποία κατά πως φαίνεται στη χώρα μας μάλλον έχει πεταχτεί από το παράθυρο εδώ και καιρό...

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Οι Ουρανοξύστες της Κωνσταντινούπολης και μερικά διδάγματα για την Αθήνα

Η δικτατορία, τα ξόανα και οι ουρανοξύστες

Το νεο-Ελληνικό Matrix και οι Ουρανοξύστες